میلگرد یا آرماتور، یکی از مهم ‌ترین اجزای تشکیل دهنده سازه‌ در ساختمان ‌ها و سازه‌ های بتنی است. این مقاطع فولادی طویل و معمولاً به شکل استوانه‌ هستند که بیشتر برای تقویت بتن و افزایش مقاومت آن در برابر نیرو های کششی وارد شده به سازه به کار می ‌روند. در حقیقت، میلگرد ها جبران ‌کننده ضعف بتن در برابر نیروهای کششی هستند و به سازه استحکام و پایداری می‌ بخشند و از سازه در برابر نیروهای بحرانی مانند زلزله و فرونشست زمین محافظت می کنند.

انواع میلگرد

میلگرد ها بر اساس ویژگی‌ های مختلفی طبقه ‌بندی می‌ شوند که برخی از آن ها را نام می بریم:

تقسیم بندی میلگرد ها بر اساس شکل ظاهری:

میلگرد ساده (A1):  این نوع میلگرد سطحی صاف و بدون هیچ گونه برآمدگی دارد و به دلیل انعطاف پذیری بالا، بیشتر در مواردی استفاده می شود که نیاز به جوشکاری و شکل پذیری وجود دارد مانند ساخت رابیتس و انواع قفس.

میلگرد آجدار:  میلگرد های آجدار بر اساس نوع و شکل آج به انواع مختلفی تقسیم می شوند که مهم ترین آنها A2، A3 و A4 هستند. این آج ها به سبب برآمدگی فیزیکی که دارند به افزایش چسبندگی بین میلگرد و بتن کمک کرده و باعث انتقال بهتر نیرو های کششی از بتن به میلگرد می شوند.

تقسیم بندی میلگرد ها بر اساس نوع آج:

میلگرد A2: دارای آج های مارپیچی موازی یا دوکی شکل است که به صورت عرضی روی میلگرد حک شده اند. این نوع میلگرد استحکام کششی بالایی دارد و در سازه های با باربری بالا استفاده می شود.

میلگرد A3: آج های این میلگرد نسبت به A2 برآمده تر و پر تراکم تر هستند و در نتیجه چسبندگی بیشتری با بتن ایجاد می کنند. این نوع میلگرد در سازه هایی که نیاز به مقاومت بالا در برابر نیروهای برشی دارند، کاربرد دارد مانند پل ها.

میلگرد A4: جدیدترین نوع میلگرد آجدار است که دارای آج های بسیار ریز و متراکم می باشد. این میلگرد استحکام کششی بسیار بالایی دارد و در سازه های خاص و پیشرفته استفاده می شود.

تقسیم بندی میلگردها بر اساس استحکام کششی:

میلگرد نرم: این نوع میلگرد کمترین استحکام کششی را دارد و به دلیل انعطاف پذیری بالا، بیشتر در سازه های با باربری کم استفاده می شود.

میلگرد نیمه سخت: استحکام کششی این نوع میلگرد بیشتر از میلگرد نرم است و در سازه های با باربری متوسط کاربرد دارد.

میلگرد سخت: بالاترین استحکام کششی را در بین انواع میلگردها دارد و در سازه های با باربری بسیار بالا و شرایط سخت استفاده می شود.

تقسیم بندی میلگردها بر اساس کاربرد:

میلگرد راستا:  برای تحمل نیرو های کششی در جهت طولی سازه استفاده می شود.

میلگرد عرضی:  برای مهار نیرو های برشی و جلوگیری از ترک خوردگی بتن استفاده می شود.

میلگرد خم:  برای ایجاد شکل و هندسه مورد نظر در سازه استفاده می شود.

میلگرد شبکه ای:  برای تقویت بتن در سطوح بزرگ و یکنواخت استفاده می شود.

عوامل موثر در انتخاب نوع میلگرد:

نوع سازه:  نوع سازه، ابعاد آن، بار های وارده و شرایط محیطی از جمله عواملی هستند که در انتخاب نوع میلگرد موثر هستند.

نقش میلگرد در سازه:  هر میلگرد با توجه به موقعیت خود در سازه، نقش خاصی را ایفا می کند و انتخاب نوع میلگرد باید بر اساس این نقش صورت گیرد.

استاندارد های ساختمانی:  استاندارد های ساختمانی هر کشور، مشخصات فنی و ویژگی های مورد نیاز برای انواع میلگرد را تعیین می کنند.

جهت کسب اطلاعات بیشتر درمورد استاندارد های ساختمان سازی در ایران اینجا را کلیک کنید

نکات مهم در انتخاب و استفاده از میلگرد:

کیفیت میلگرد:  کیفیت میلگرد نقش بسیار مهمی در مقاومت و دوام سازه دارد. بنابراین، باید از میلگرد های با کیفیت و دارای استاندارد های لازم استفاده شود.

قطر میلگرد:  قطر میلگرد باید با توجه به محاسبات مهندسی و بارهای وارده بر سازه انتخاب شود.

طول میلگرد:  طول میلگرد باید به گونه ای باشد که بتوان آن را به راحتی در بتن جای داد و اتصالات لازم را ایجاد کرد.

آرماتور بندی:  آرماتور بندی باید طبق نقشه های اجرایی و با رعایت اصول فنی انجام شود.

جمع بندی:

انتخاب نوع مناسب میلگرد برای هر سازه، نیازمند دانش و تجربه کافی در زمینه مهندسی عمران است. مهندسان عمران با توجه به عوامل مختلفی مانند نوع سازه، بار های وارده، شرایط محیطی و استاندارد های ساختمانی، نوع مناسب میلگرد را انتخاب می کنند. استفاده از میلگردهای مناسب و اجرای صحیح آرماتوربندی، نقش مهمی در افزایش مقاومت و دوام سازه ایفا می کند. پس از بررسی انواع میلگرد در مورد کاربرد های هر کدام از آن ها صحبت می کنیم

کاربرد تخصصی انواع میلگرد:

همانطور که قبل تر بیان کردیم، میلگرد ها بر اساس شکل ظاهری، نوع آج، استحکام کششی و کاربرد به دسته‌ های مختلفی تقسیم می ‌شوند. در این بخش، قصد داریم به صورت تخصصی‌ تر به کاربرد های مختص هر نوع از میلگرد بپردازیم:

میلگرد ساده (A1):

اتصالات: به دلیل دارا بودن قابلیت جوشکاری بالا در این نوع میلگرد، معمولاً در اتصالات بین تیر و ستون و سایر اتصالات فولادی به کار می‌ رود.

سازه‌ های فلزی: در ساخت سازه‌ های فلزی سبک و متوسط به منظور افزایش مقاومت سازه استفاده می‌ شود.

قالب بندی: در ساخت قالب ‌های بتنی به عنوان عنصر تقویتی استفاده می‌ شود.

صنایع تولیدی: در صنایع مختلف مانند ساخت ماشین ‌آلات و تجهیزات، به عنوان عنصر تقویتی در ساخت قطعات استفاده می ‌شود.

میلگرد آجدار  A2، A3، A4:

سازه‌ های بتنی: اصلی‌ترین و شاخص ترین کاربرد میلگرد های آجدار در سازه ‌های بتنی می باشد. این میلگرد ها به دلیل شکل ظاهری و فیزیکی خاص دارای چسبندگی بالا با بتن هستند که باعث افزایش مقاومت کششی بتن و جلوگیری از ترک خوردن آن می‌شوند.

ستون‌ ها: در ساخت ستون‌ ها برای تحمل بار های فشاری و خمشی استفاده می ‌شوند.

تیرها: در ساخت تیر ها برای تحمل بار های خمشی و برشی استفاده می ‌شوند.

فونداسیون‌ ها: در ساخت فونداسیون‌ ها برای تحمل هرچه بیشتر بار های وارده از ساختمان استفاده می ‌شوند.

دیوار های برشی و جدا کننده: در دیوار های برشی برای افزایش مقاومت در برابر نیرو های جانبی مانند زلزله استفاده می ‌شوند.

خاموت ‌بندی: برای مهار میلگرد های طولی در ستون ‌ها و تیر ها استفاده می ‌شوند.

تفاوت های کاربردی انواع میلگرد آجدار:

میلگرد  A2:  به دلیل دارا بودن استحکام متوسط، در سازه ‌های با باربری متوسط مانند ساختمان‌ های مسکونی و اداری استفاده می‌شود.

میلگرد A3 :  به دلیل دارا بودن استحکام بالا و چسبندگی خوب با بتن، در سازه ‌های با باربری بالا مانند پل ‌ها، سد ها و ساختمان‌های بلند استفاده می‌ شود.

میلگرد A4 :  به دلیل دارا بودن استحکام بسیار بالا، در سازه ‌هایی که نیاز به مقاومت بسیار زیاد دارند مانند تونل‌ ها و سازه ‌های دریایی استفاده می ‌شود.

عوامل موثر در انتخاب نوع میلگرد:

نوع سازه:  نوع سازه، ابعاد آن، بار های وارده بر سازه، فونداسیون و اسکلت و همچنین شرایط محیطی از جمله عواملی هستند که در انتخاب نوع میلگرد موثر هستند.

نقش میلگرد در سازه:  هر میلگرد با توجه به موقعیت قرارگیری و محل استفاده خود در سازه، نقش خاصی را ایفا می‌ کند و انتخاب نوع میلگرد باید بر اساس این نقش صورت گیرد.

استاندارد های ساختمانی:  استاندارد های ساختمانی الزام آور هر کشور، مشخصات فنی و ویژگی ‌های مورد نیاز برای انواع میلگرد را تعیین می ‌کنند.

ملاحظات اقتصادی:  هزینه میلگرد در تخمین هزینه تمام شده پروژه نیز یکی از عوامل مهم در انتخاب نوع میلگرد است.

نکات مهم در استفاده از میلگرد:

کیفیت میلگرد:  حتماً از میلگرد های با کیفیت و دارای استاندارد های لازم استفاده کنید تا از بروز حوادث و خسارات جلوگیری کنید.

قطر میلگرد:  قطر میلگرد باید با توجه به محاسبات مهندسی و بار های وارده بر سازه انتخاب شود و هیچ گاه برای کاهش هزینه از قطر کمتر استفاده نکنید.

طول میلگرد:  طول میلگرد باید به گونه‌ای باشد که بتوان آن را به راحتی در بتن جای داد و اتصالات لازم را ایجاد کرد. به گونه ای که در انتهای هر ستون، پل و... به اندازه استاندارد میلگرد بیرون باشد برای اتصال ایمن با اجزای دیگر ساختمان.

آرماتور بندی:  آرماتور بندی باید طبق نقشه‌ های اجرایی و با رعایت اصول فنی انجام شود تا بتن بیشترین مقاومت را در برابر نیروهای وارده از خود نشان دهد.

پوشش بتنی:  میلگرد ها باید به اندازه کافی با بتن پوشیده شوند تا از خوردگی آن‌ ها جلوگیری شود و این یک اصل بسیار مهم برای حفظ استحکام ساختمان یا سازه در گذر زمان است.

توجه: انتخاب نوع مناسب میلگرد برای هر سازه، نیازمند دانش، تخصص و تجربه کافی در زمینه مهندسی عمران است. توصیه می‌ شود برای انتخاب و استفاده از میلگرد، حتماً با مهندسان عمران مشورت کنید.

نکته ای که اکنون پس دانستن انواع و کاربرد های میلگرد ملزم به دانستن آن هستیم، روش یا روش های مختلف تولید میلگرد است که اکنون به آن می پردازیم.

روش‌های تولید میلگرد:

میلگرد ها به عنوان یکی از اجزای اصلی در صنعت ساختمان‌ سازی، به روش‌ های مختلفی تولید می‌ شوند. انتخاب روش تولید به عواملی مانند نوع فولاد مورد استفاده، ابعاد میلگرد و خواص مکانیکی مورد نظر بستگی دارد. در ادامه به بررسی رایج‌ ترین روش‌ های تولید میلگرد می ‌پردازیم:

 روش نورد گرم:

شرح روش:  در این روش، شمش‌ های فولادی را تا دمای بسیار بالا حرارت داده و سپس از بین غلتک ‌های فولادی عبور می ‌دهند. با هر بار عبور، قطر شمش کاهش یافته و طول آن افزایش می ‌یابد تا به شکل میلگرد درآید.

مزایا: هزینه تولید پایین ‌تر، تنوع در تولید انواع میلگرد و ظرفیت تولید بالا.

معایب: برخی از خواص مکانیکی میلگرد مانند سختی آن ممکن است به دلیل سرد شدن سریع، کمی کاهش یابد.

 روش نورد سرد:

شرح روش:  در این روش، میلگرد های تولید شده به روش نورد گرم را مجدداً در دمای پایین‌ تر نورد می‌ کنند. این کار باعث بهبود خواص سطحی، افزایش دقت ابعادی و بهبود برخی خواص فیزیکی و مکانیکی میلگرد می ‌شود.

مزایا: بهبود خواص سطحی، دقت ابعادی بالا و افزایش استحکام تسلیم.

معایب: هزینه تولید بسیار بالاتر نسبت به روش نورد گرم.

 روش ترمکس (QST):

شرح روش:  در این روش، میلگرد پس از نورد گرم، به سرعت سرد شده و سپس مجدداً حرارت داده می‌ شود. این فرایند باعث ایجاد ساختار میکروسکوپی مناسب و بهبود خواص مکانیکی مانند استحکام کششی و مقاومت در برابر خوردگی می‌شود.

مزایا: استحکام کششی بالا، مقاومت خوب در برابر خوردگی و خواص مکانیکی بسیار مطلوب تر. 

معایب: هزینه تولید بسیار بالاتر نسبت به روش نورد گرم.

جهت کسب اطلاعات بیشتر اینجا را کلیک کنید

 روش میکرو آلیاژی:

شرح روش:  در این روش، به فولاد مذاب عناصر آلیاژی خاصی اضافه می‌کنند تا خواص مکانیکی میلگرد بهبود یابد و برای برخی استفاده های خاص آماده شود. این میلگرد ها معمولاً استحکام و شکل‌ پذیری بالایی دارند.

مزایا:دارایاستحکام و شکل‌پذیری بالا، مقاومت خوب در برابر خوردگی شیمیایی و فیزیکی و همچنین قابلیت جوشکاری خوب.

معایب: هزینه تولید بسیار بالاتر نسبت به تمام روش‌ های دیگر.

مراحل کلی تولید میلگرد:

ذوب فولاد:  مواد اولیه (شامل قراضه آهن و آلیاژ های مختلف) در کوره ‌های قوس الکتریکی یا کوره ‌های اکسیژن حرارت دیده و ذوب می ‌شوند.

تهیه شمش:  فولاد مذاب به قالب ‌های مخصوص ریخته می‌شود تا شمش‌ های فولادی تولید شود.

نورد گرم:  شمش‌ ها در دمای بالا بین غلطک های مخصوص نورد شده و به شکل میلگرد در می ‌آیند.

سرد کردن:  میلگرد های تولید شده توسط عوامل مختلف سرد می ‌شوند.

آج‌زنی: بر روی سطح میلگردها توسط غلطک ها و ابزار های مخصوص آج ایجاد می‌شود تا چسبندگی با بتن افزایش یابد.

بازرسی و بسته‌بندی:  میلگرد های تولید شده مورد بازرسی قرار گرفته و سپس بسته‌ بندی می ‌شوند.

عوامل موثر بر انتخاب روش تولید میلگرد:

نوع فولاد:  نوع فولاد مورد استفاده در تولید میلگرد، خواص نهایی آن را تعیین می‌کند .

ابعاد میلگرد:  قطر و طول میلگرد که متناسب با کاربرد آن تعیین می شود بر انتخاب روش تولید تأثیر می‌ گذارد.

خواص مکانیکی مورد نظر:  استحکام، شکل‌پذیری، مقاومت در برابر خوردگی و سایر خواص مکانیکی که مورد نظر است تا میلگرد دارا باشد، روش تولید را تعیین می ‌کنند.

هزینه تولید:  هزینه تولید هر روش متفاوت است و باید در انتخاب روش تولید در نظر گرفته شود.

نکته: انتخاب روش تولید مناسب برای میلگرد، به منظور اطمینان از کیفیت و عملکرد مطلوب سازه، بسیار مهم است.

چرا برای خرید میلگرد باید به آهن آلات صدرا مراجعه کنیم؟

آهن آلات صدرا به دلیل دارا بودن همکاری مستقیم و نزدیک با تولید کنندگان مطرح و نامدار کشور می تواند انواع پروفیل های مد نظر شما را در کمترین زمان ممکن با بالاترین کیفیت و کمترین قیمت و برای آسایش شما، آهن آلات خریداری شده را با بارنامه و بیمه نامه معتبر و در کمترین زمان ممکن به دست شما در هر جای کشور یا تهران که باشید می رساند. آهن آلات صدرا با تجربه چندین ساله در زمینه خرید و فروش انواع آهن آلات می تواند به عنوان یک مشاور مطمئن جهت پیشبرد پروژه های ساختمانی و صنعتی، برای شما ایفای نقش کند.

جهت اطلاع از قیمت آنلاین میلگرداینجا را کلیک کنید.

سوالات متداول کاربران:

میلگرد چیست؟

میلگرد، عنصری اساسی در صنعت ساختمان‌ سازی است که به شکل میله‌ های فولادی تو پر و استوانه ‌ای تولید می ‌شود. این میله ‌ها معمولاً از فولاد با کربن متوسط ساخته شده و برای تقویت بتن در سازه ‌ها مورد استفاده قرار می‌ گیرند. بتن به تنهایی مقاومت کششی پایینی دارد و میلگرد ها با قرار گرفتن درون بتن، این ضعف را جبران کرده و مقاومت کلی سازه را در برابر نیرو های کششی و خمشی افزایش می ‌دهند. وجود آج‌ های روی سطح میلگرد ها باعث چسبندگی بهتر بین بتن و فولاد شده و در نتیجه انتقال نیرو از بتن به میلگرد به صورت مؤثرتری انجام می‌شود.

چند نوع میلگرد داریم؟

میلگرد ها بر اساس ویژگی‌ های مختلفی مانند شکل ظاهری، جنس، استاندارد و کاربرد به انواع مختلفی تقسیم‌بندی می‌شوند. از نظر شکل ظاهری، میلگرد ها به دو دسته اصلی ساده و آجدار تقسیم می‌ شوند. میلگرد های ساده فاقد هرگونه شیار یا آج هستند و معمولاً برای اتصالات و مواردی که به چسبندگی زیاد نیاز نیست، استفاده می ‌شوند. میلگرد های آجدار دارای آج‌ هایی بر روی سطح خود هستند که باعث افزایش چسبندگی بین بتن و میلگرد شده و مقاومت کششی سازه را بهبود می ‌بخشند. علاوه بر این، میلگرد های آجدار بر اساس نوع آج (مارپیچ، جناقی، ترکیبی) و استاندارد تولید به انواع مختلفی تقسیم می‌ شوند. همچنین، میلگرد ها بر اساس جنس به انواع فولادی، فایبرگلاس و کامپوزیتی تقسیم می‌شوند که هر کدام کاربرد های خاص خود را دارند.

کاربرد انواع مختلف میلگرد چیست؟ 

میلگرد ها بسته به نوع و مشخصات فنی خود، کاربرد های متنوعی در صنعت ساختمان‌ سازی دارند. میلگرد های آجدار به دلیل چسبندگی بهتر با بتن، معمولاً در سازه ‌های بتنی مانند فونداسیون ‌ها، ستون ‌ها، تیر ها و دال ‌ها برای تقویت بتن و افزایش مقاومت کششی سازه استفاده می‌شوند. میلگرد های ساده بیشتر در اتصالات و مواردی که به چسبندگی زیاد نیاز نیست، کاربرد دارند. میلگرد های فولادی ضد زنگ به دلیل مقاومت بسیار بالا در برابر خوردگی شیمیایی، در محیط‌ های خورنده مانند سازه ‌های دریایی، مخازن آب و سازه ‌های بتنی در تماس با آب دریا استفاده می‌ شوند. میلگرد های فایبرگلاس و کامپوزیتی به دلیل وزن سبک، مقاومت در برابر خوردگی و عایق بودن، در سازه‌ های خاص مانند پل‌ های عابر پیاده، سازه‌ های سبک و سازه‌ های با طول عمر بالا کاربرد دارند. انتخاب نوع میلگرد مناسب برای هر پروژه، به عوامل مختلفی مانند نوع سازه، بار های وارده، شرایط محیطی و استاندارد های طراحی بستگی دارد.

میلگرد با چه روش هایی تولید می شود؟

میلگرد ها به طور عمده با دو روش نورد گرم و نورد سرد تولید می ‌شوند. در روش نورد گرم، شمش‌ های فولادی تا دمای بسیار بالا حرارت داده می‌ شوند تا نرم شوند و سپس از بین غلتک‌ هایی عبور داده می ‌شوند تا به شکل میلگرد درآیند. این روش رایج‌ ترین روش تولید میلگرد است و معمولاً برای تولید میلگرد های با قطر بزرگتر استفاده می‌ شود. در روش نورد سرد، میلگرد های تولید شده با روش نورد گرم، مجدداً تحت فشار و در دمای پایین ‌تر نورد می‌ شوند تا خواص مکانیکی آن ‌ها بهبود یابد. این روش برای تولید میلگرد های با قطر کمتر و با دقت ابعادی بالاتر استفاده می‌شود. علاوه بر این دو روش اصلی، روش ‌های دیگری مانند روش ترمکس نیز برای تولید برخی انواع خاص میلگرد به کار می‌رود. در این روش، میلگرد پس از نورد گرم، تحت عملیات حرارتی خاصی قرار می‌گیرد تا خواص مکانیکی آن بهبود یابد.

جهت تماس با آهن آلات صدرا اینجا را کلیک کنید