انواع پروفیل، روش های تولید و کاربرد ها|آهن آلات صدرا آذر 1403

 

پروفیل‌ ها: ستون فقرات سازه‌ ها

پروفیل ‌ها، مقاطع فلزی با اشکال، اندازه‌ ها و آلیاژ های مختلف هستند که به عنوان اجزای اصلی در ساخت سازه ‌های فلزی و بسیاری از صنایع دیگر مورد استفاده قرار می ‌گیرند. این مقاطع، به دلیل دارا بودن استحکام بسیار بالا، شکل ‌پذیری خیلی خوب، قابلیت انواع ماشین کاری اختصاصی، تنوع در اندازه، شکل و قیمت، نقش بسیار مهمی را در ایجاد سازه‌ های مقاوم و سبک ایفا می‌ کنند.

لازم به ذکر است که انواعی از پروفیل های غیر فلزی نیز متناسب با نیاز های متنوع و مدرن انواع ساخت و ساز  و تولید نیز تولید شده اند که در اینجا برخی از آن ها را نام برده و سپس به بحث تخصصی پروفیل های فلزی به خصوص پروفیل های فولادی می پردازیم.

انواع پروفیل های غیر فلزی و خلاصه ای از کاربرد های آن ها:

پروفیل ‌های پلاستیکی (پلیمر)

PVC  پلی وینیل کلراید:  یکی از رایج ‌ترین و پر کاربرد ترین انواع پروفیل‌ های پلاستیکی است که به دلیل مقاومت در برابر آب، مواد شیمیایی و حرارت، در ساخت پنجره ‌ها و پوشش‌ های کف مورد استفاده قرار می گیرد.

UPVC  پلی وینیل کلراید غیر نرم شونده:  نوعی PVC با مقاومت بیشتر در برابر حرارت است و به طور گسترده در ساخت پنجره ‌های دوجداره و در و پنجره ‌های ساختمانی مورد استفاده قرار می گیرد.

ABS  آکریلونیتریل بوتادین استایرن:  پروفیل ABS مقاومت بالایی در برابر ضربه و حرارت دارد و در ساخت قطعات خودرو، لوازم خانگی و اسباب‌بازی مورد استفاده قرار می گیرد.

پلی اتیلن:  پروفیل پلی اتیلن به دلیل دارا بودن انعطاف‌ پذیری بالا و مقاومت در برابر مواد شیمیایی، در ساخت لوله‌ ها، مخازن و پوشش‌ های کابل مورد استفاده قرار می گیرد.

پروفیل‌ های کامپوزیتی

پروفیل ‌های کامپوزیتی از ترکیب شدن دو یا چند ماده مختلف مانند الیاف کربن، الیاف شیشه و انواع رزین ‌های پلیمری ساخته می ‌شوند. این پروفیل‌ ها دارای خواص مکانیکی مفید بسیار بالا، وزن سبک و مقاومت در برابر انواع خوردگی هستند. از جمله کاربرد های پروفیل ‌های کامپوزیتی می‌توان به ساخت بدنه قایق ‌ها، قطعات هواپیما و پره‌ های توربین ‌های بادی اشاره کرد.

علاوه بر موارد ذکر شده موارد دیگری نیز مانند پروفیل های چوبی و ... نیز وجود دارند که هرکدام کاربرد های ویژه خود را دارند.

پس از معرفی برخی از پروفیل های غیر فلزی شاخص، اکنون نوبت معرفی تخصصی و دقیق تر پروفیل های فلزی می باشد.

انواع پروفیل ‌های فلزی:

در ابتدا باید انواع پروفیل های فلزی را بشناسیم و باید گفت که پروفیل ‌های فلزی را می ‌توان بر اساس شکل ظاهری، روش تولید و کاربرد به دسته‌ های مختلفی تقسیم کرد:

تقسیم بندی پروفیل های فلزی بر اساس شکل ظاهری:

پروفیل‌ های باز:  این پروفیل‌ ها دارای سطح مقطعی باز هستند و شامل مقاطعی مانند تیرآهن، نبشی، ناودانی، تسمه و سپری می‌ شوند. این نوع از پروفیل‌ ها به دلیل دارا بودن شکل ساده، تولید آسان و قیمت مناسب، بسیار پرکاربرد می باشند.

پروفیل‌ های بسته:  این پروفیل ‌ها دارای سطح مقطعی بسته هستند و شامل مقاطعی مانند لوله، قوطی و پروفیل ‌های HSS (پروفیل ‌های ساختمانی با سطح مقطع توپر) می ‌شوند. این نوع پروفیل‌ ها به دلیل استحکام بالا در برابر فشار و پیچش، در ساخت سازه ‌هایی که نیاز به مقاومت بالا دارند، بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند. 

 

تقسیم بندی پروفیل های فلزی بر اساس روش تولید:

پروفیل ‌های نورد گرم:

  این پروفیل ‌ها از شمش ‌های فولادی گرم شده تولید می‌ شوند و در اندازه ‌های بزرگ و با تنوع کمتری نسبت به پروفیل‌ های نورد سرد تولید می‌ شوند.

به این روش که ابتدا شمش‌ های فولادی با ابعاد مشخص تهیه می ‌شوند. این شمش‌ ها از طریق فرایند های ذوب و ریخته ‌گری تولید می ‌شوند. سپس شمش‌ های فولادی در کوره‌ هایی با دمای بسیار بالا (بالاتر از دمای تبلور مجدد فولاد) گرم می ‌شوند تا شکل ‌پذیری آن‌ ها افزایش یابد. در مرحله بعد شمش گرم شده از میان چند سری از غلتک‌ هایی با اشکال مختلف عبور داده می ‌شود. هر غلتک با توجه به شکل خاصی که دارد بخشی از شکل نهایی پروفیل را ایجاد می‌ کند. با عبور از هر غلتک، ضخامت شمش به مرور کاهش یافته و به شکل مورد نظر نزدیک‌ تر می ‌شود.

پروفیل ‌های نورد سرد:  

این پروفیل ‌ها از ورق‌ های فولادی سرد شده تولید می ‌شوند و در اندازه‌ های دقیق و با تنوع بسیار بالایی تولید می ‌شوند.

به این روش که ابتدا ورق یا کلاف فلزی که قرار است به پروفیل تبدیل شود، ابتدا تمیز شده و عاری از هرگونه آلودگی می‌ شود. در مرحله بعد ورق یا کلاف از میان غلتک ‌های نورد عبور کرده و ضخامت آن کاهش می‌ یابد. این مرحله به دلیل سرد بودن ورق ممکن است چندین بار تکرار شود تا به ضخامت مورد نظر برسیم. پس از کاهش ضخامت، ورق یا کلاف وارد مرحله شکل‌ دهی می ‌شود. در این مرحله، با استفاده از غلتک‌ هایی با شکل و پروفیل‌ های خاص، به ورق در حال نورد شکل نهایی پروفیل مورد نظر داده می‌ شود. در نهایت برای بهبود ظاهر و افزایش مقاومت در برابر خوردگی، سطح پروفیل ‌ها پرداخت می ‌شود. این عملیات می‌تواند شامل عملیات‌ هایی مانند زبرسازی، صیقل دادن یا پوشش‌ دهی و آبکاری باشد.

تقسیم بندی  پروفیل های فلزی بر اساس کاربرد: 

پروفیل‌ های ساختمانی:  این پروفیل ‌ها در ساخت ساختمان ‌ها، پل ‌ها، سوله‌ ها و انواع سازه‌ های فلزی دیگر استفاده می‌ شوند.

پروفیل ‌های صنعتی:  این پروفیل‌ ها در صنایع مختلف مانند خودرو سازی، کشتی‌ سازی، ماشین ‌آلات صنعتی و... استفاده می ‌شوند.

 

کاربرد های انواع پروفیل‌:

ساختمان‌ سازی:  در ساخت اسکلت ساختمان ‌ها، ستون ‌ها، تیر ها، خرپا ها و...

صنایع خودروسازی:  در ساخت شاسی خودرو ها، قطعات بدنه و...

صنایع کشتی‌ سازی:  در ساخت بدنه کشتی‌ ها، سازه ‌های داخلی و...

صنایع ماشین ‌آلات:  در ساخت دستگاه ‌ها و تجهیزات صنعتی

ساختمان ‌های سبک:  در ساخت سوله ‌ها، انبار ها و...

مزایای استفاده از پروفیل ‌ها:

استحکام بالا:  پروفیل ‌ها مقاومت بسیار بالایی در برابر فشار، کشش، خمش، برش و پیچش دارند.

شکل ‌پذیری خوب:  پروفیل‌ ها را می‌توان به راحتی برش، خم و جوش داد.

وزن سبک:  نسبت به سایر مصالح ساختمانی، پروفیل‌ ها وزن کمتری دارند که باعث کاهش بار مرده ساختمان می‌ شود.

تنوع بالا:  پروفیل ‌ها در اندازه ‌ها، شکل ‌ها و جنس‌ های مختلفی تولید می ‌شوند که امکان انتخاب مناسب‌ ترین نوع پروفیل را برای هر کاربرد فراهم می ‌کند.

سرعت و سهولت اجرا:  استفاده از پروفیل ‌ها در ساخت سازه‌ ها، سرعت و سهولت اجرا را به همراه دارد.

انتخاب پروفیل مناسب:

انتخاب پروفیل مناسب برای هر پروژه، به عوامل مختلفی مانند نوع سازه، بار گذاری، شرایط  محیطی و بودجه بستگی دارد. برای انتخاب پروفیل مناسب، لازم است با انواع پروفیل‌ ها، خواص مکانیکی آن ‌ها و استاندارد های مربوطه آشنا باشید.

چرا باید جهت تهیه پروفیل های فولادی مورد نیاز خود به آهن آلات صدرا مراجعه کنیم؟

آهن آلات صدرا به دلیل دارا بودن همکاری مستقیم و نزدیک با تولید کنندگان مطرح و نامدار کشور می تواند انواع پروفیل های مد نظر شما را در کمترین زمان ممکن با بالاترین کیفیت و کمترین قیمت و برای آسایش شما، آهن آلات خریداری شده را با بارنامه و بیمه نامه معتبر و در کمترین زمان ممکن به دست شما در هر جای کشور یا تهران که باشید می رساند. آهن آلات صدرا با تجربه چندین ساله در زمینه خرید و فروش انواع آهن آلات می تواند به عنوان یک مشاور مطمئن جهت پیشبرد پروژه های ساختمانی و صنعتی، برای شما ایفای نقش کند.

 

سوالات پر تکرار مخاطبین:

چرا باید در ساختمان سازی از پروفیل های فلزی استفاده کنیم؟

استفاده از پروفیل های فلزی در ساختمان سازی به دلایل متعددی از جمله استحکام و مقاومت بالا، وزن سبک، سرعت و سهولت اجرا، انعطاف پذیری، دوام و طول عمر بالا، قابلیت بازیافت و مقاومت در برابر آتش بسیار رایج است. این پروفیل ها در ساخت اسکلت ساختمان ها، سازه های سبک، در و پنجره و سازه های صنعتی کاربرد گسترده ای دارند. ویژگی های منحصر به فرد پروفیل های فلزی باعث شده است تا به عنوان یکی از مهم ترین مصالح ساختمانی در صنعت ساختمان سازی مورد استفاده قرار گیرند.

چند نوع پروفیل غیر فلزی در صنعت و ساختمان سازی مورد استفاده قرار میگیرد؟

پروفیل‌ های غیرفلزی به دلیل مزایایی همچون وزن سبک، مقاومت در برابر خوردگی، عایق بودن و قابلیت شکل‌ دهی آسان، به طور گسترده ‌ای در صنایع مختلف از جمله ساختمان ‌سازی مورد استفاده قرار می ‌گیرند. این پروفیل ‌ها جایگزین مناسبی برای پروفیل‌ های فلزی هستند و در برخی موارد مزایای بیشتری را ارائه می ‌دهند. از جمله مهم ‌ترین انواع پروفیل ‌های غیرفولادی می‌توان به  PVC، UPVC، ABS، پلی اتیلن، کامپوزیت‌ ها، چوب و آلومینیوم اشاره کرد. هر یک از این مواد به دلیل ویژگی‌ های منحصر به فرد خود در کاربرد های خاصی مورد استفاده قرار می‌ گیرند. برای مثال، PVC به دلیل مقاومت در برابر آب و مواد شیمیایی در ساخت پنجره و لوله‌ ها استفاده می ‌شود، کامپوزیت‌ ها به دلیل استحکام بالا در ساخت قطعات هواپیما کاربرد دارند و چوب به دلیل ظاهر طبیعی در ساخت مبلمان و کفپوش به کار می‌رود. انتخاب نوع پروفیل غیرفلزی به عواملی مانند کاربرد، محیط کاربری، بارگذاری و هزینه بستگی دارد.

چه مواردی در هزینه تمام شده پروفیل ها موثر هستند؟

هزینه تمام شده پروفیل ‌ها تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد. نوع ماده اولیه، ابعاد و شکل پروفیل، فرآیند تولید، مقدار تولید، انرژی مصرفی، هزینه نیروی کار، هزینه ‌های جانبی و نوسانات بازار از جمله مهم‌ ترین عواملی هستند که بر قیمت پروفیل‌ ها تأثیر می‌ گذارند. نوع فلزی که برای ساخت پروفیل استفاده می‌ شود، ضخامت ورق، پیچیدگی شکل پروفیل، روش‌ های تولید مانند نورد سرد یا گرم، عملیات حرارتی و سطحی، همه بر قیمت تمام شده تأثیرگذار هستند. همچنین، عوامل اقتصادی مانند هزینه انرژی، دستمزد کارگران، نرخ ارز و نوسانات بازار مواد اولیه نیز نقش مهمی در تعیین قیمت پروفیل‌ ها ایفا می‌ کنند. به طور کلی، هرچه فرآیند تولید پیچیده‌ تر باشد، مقدار ماده اولیه بیشتر باشد و یا عملیات اضافی بر روی پروفیل انجام شود، هزینه تولید آن نیز بالاتر خواهد بود.

انوع پروفیل بر اساس روش تولید چیست؟

پروفیل ‌ها بر اساس روش تولید به دسته‌ های مختلفی تقسیم می ‌شوند. اصلی ‌ترین روش ‌های تولید پروفیل عبارتند از نورد گرم، نورد سرد و روش مرکب. در روش نورد گرم، شمش‌ های فولادی در دمای بالا گرم شده و سپس از میان غلتک‌ ها عبور می ‌کنند تا به شکل ‌های مختلف پروفیل درآیند. پروفیل ‌های نورد گرم معمولاً استحکام و مقاومت بالایی دارند اما دقت ابعادی کمتری نسبت به پروفیل‌ های نورد سرد دارند. در روش نورد سرد، ورق ‌های فولادی سرد از میان غلتک‌ های دقیق عبور کرده و به شکل ‌های مختلف پروفیل در می‌ آیند. پروفیل ‌های نورد سرد دقت ابعادی بالایی دارند اما استحکام آن‌ ها کمتر از پروفیل ‌های نورد گرم است. روش مرکب ترکیبی از هر دو روش نورد گرم و سرد است و پروفیل‌ هایی با ویژگی‌ های ترکیبی تولید می‌ کند. انتخاب روش تولید به عوامل مختلفی مانند نوع پروفیل مورد نظر، کاربرد آن، مقدار تولید و هزینه ‌ها بستگی دارد. پروفیل‌های نورد گرم معمولاً در ساخت سازه ‌های سنگین و پروفیل ‌های نورد سرد در ساخت قطعات با دقت بالا استفاده می ‌شوند.

در چه سازه ها و صنایعی از پروفیل استفاده می کنیم؟

پروفیل‌ ها به عنوان عناصر کلیدی در ساخت سازه‌ ها و محصولات مختلف، نقش بسیار مهمی در صنایع گوناگون ایفا می ‌کنند. از ساختمان‌ سازی تا خودرو سازی، نفت و گاز، هوافضا و حتی صنایع مبلمان و الکترونیک، پروفیل ‌ها به عنوان اسکلت و پایه بسیاری از سازه ‌ها و محصولات استفاده می ‌شوند. در ساختمان‌ سازی، پروفیل‌ ها برای ساخت اسکلت ساختمان‌ ها، در و پنجره، نرده ‌ها و سقف‌ های کاذب به کار می ‌روند. در صنایع خودرو سازی، پروفیل ‌ها به عنوان اجزای اصلی شاسی و قطعات بدنه خودرو ها استفاده می‌ شوند. در صنایع نفت و گاز، پروفیل ‌ها در ساخت سکو های نفتی، لوله ‌ها و اتصالات کاربرد دارند. در صنایع هوافضا و کشتی‌ سازی نیز پروفیل ‌ها برای ساخت بدنه هواپیما، کشتی‌ ها و سازه ‌های دریایی به کار می‌ روند. علاوه بر این، در صنایع کشاورزی، مبلمان، الکترونیک و بسته‌ بندی نیز پروفیل ‌ها کاربرد های گسترده ‌ای دارند. انتخاب نوع پروفیل به عواملی مانند جنس، شکل، اندازه، بارگذاری و شرایط محیطی بستگی دارد. به طور کلی، پروفیل ‌ها به دلیل استحکام، شکل‌ پذیری و تنوع بالا، به عنوان یکی از مهم ‌ترین مواد اولیه در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌ گیرند.